در این برنامه، حجت‌الاسلام مهدی طباخیان به بیان مباحثی پیرامون شباهت‌های اجتماعی و سیاسی صدر اسلام با دوران معاصر پرداخت و اظهار کرد: حضرت علی(ع) از همان نخستین روزهای حکومت با بحرانی مواجه شد مشابه آنچه امروز به عنوان رژیم صهیونیستی می‌شناسیم!
معاویه، نماد صهیونیسم در صدر اسلام!
طباخیان افزود: ایشان دریافتند استاندار شامات که از سال 17 هجری قمری و به امر خلیفه دوم منصوب شده بود، بنای مدارای با حکومت را ندارد و شایستگی حکومت بر ملک علوی را ندارد، چون عادل نبود، در بسیاری از معاصی مورد اتهام بود و در مظالم خلافی پیشین شراکت داشت بنابراین حضرت تصمیم به عزل معاویه گرفت و حتی استانداری را برای شام منصوب کرد ولی معاویه نامه‌ای سفید برای حضرت علی(ع) ارسال کرد.
او خاطرنشان کرد: نامه سفید به معنای آن بود که معاویه قصد اطاعت از دستور حضرت علی(ع) را نداشت همچنین این را می‌دانست که توان مقابله با حکومت مرکزی را هم ندارد.
اولین تصمیم جنگی حضرت علی(ع) برای مقابله با معاویه بود
طباخیان با بیان اینکه سیاست‌گذاری اولیه حضرت علی(ع)، نبرد با شامات بود ولی فتنه بصره، فرصت را از ایشان گرفت و همچنین ظرفیتی برای تدارک بیشتر معاویه به وجود آورد گفت: امیرالمومنین علی(ع) هیچ گاه معاویه را واجد حکومت و استانداری شام نمی‌دانست، او را یک شورشی قلمداد می‌کرد و حیثیتی سیاسی برایش قائل نبود.
این پژوهشگر تاریخ صدر اسلام تصریح کرد: در هر حال اولین مقابله رسمی حضرت علی(ع) با معاویه، جنگ صفین بود که نبردی برابر محسوب می‌شد ولی در نهایت به حکمیت انجامید.
ریشه‌یابی راهبرد هزار چاقوی اسرائیل در حکومت اموی
طباخیان با بیان اینکه بعد از جنگ صفین، معاویه سیاستی را شروع کرد که شبیه به راهبرد هزار چاقوی رژیم صهیونیستی است عنوان کرد: بر این اساس او تصمیم گرفت از مواجه مستقیم با دولت علوی بپرهیزد اما ضربه‌های مهلک و کوچک‌تر ولی مداومی بزند تا موجب تضعیف تدریجی حکومت، ناراضی کردن مردم و از بین بردن امنیت عمومی شود.
حضرت علی(ع) آغازگر جنگ نبود بلکه دفاع مشروع داشت
این پژوهشگر تاریخ معاصر گفت: تجربه تاریخی نشان داد که تدبیر امیرالمومنین علی(ع) درست بود چرا که ایشان دفاع مشروع را در برابر معاویه شروع کرد، اگر ایشان لحظه‌ای مشروعیت او را می‌پذیرفت او همه حکومت علوی را می‌بلعید.
او ادامه داد: معاویه در وهله نخست شخص حضرت علی(ع) را و اگر نمی‌توانست نخبگان اطراف ایشان را مورد اتهام قرار می‌داد و از بین می‌برد.
طباخیان تصریح کرد: امویان مخاصمه را شروع کردند نه حضرت علی(ع)، ایشان هیچ وقت نگفتند قصد دارند معاویه را اعدام یا محاکمه کنند، بلکه نامه‌ای نوشتند و فرمودند صلاح نمی‌دانم استاندار شامات باشی ولی این معاویه بود که غوغای رسانه‌ای را علیه حکومت مرکزی شروع کرد.
پرونده غارات؛ راهبرد ضد امنیتی معاویه علیه حکومت علوی
او با بیان اینکه در سال 38 هجری قمری، پرونده غارات شروع شد و تا پایان حکومت حضرت علی(ع) ادامه داشت گفت: به این ترتیب که معاویه شروع به عملیات تروریستی کرد. یک گروه را می‌فرستاد به روستاها تا آنجا را غارت کنند و جامعه را به نا امنی بکشانند.
طباخیان افزود: همین پرونده بود که در نهایت منجر شد معاویه بتواند امام حسن(ع) را پای میز مذاکره ببرد و آن ماجراها را رقم بزند.
اولویت حضرت علی(ع) دفع فتنه معاویه بود نه خوارج
این پژوهشگر تاریخ اسلام گفت: حضرت علی(ع) فتنه خوارج را معلول موجودیت شام می‌دانست، به عبارتی برای آنها موجودیتی قائل نبود و به همین دلیل لشکرش را به سمت شام حرکت داد ولی در میانه راه گروهی به او گفتند زنان و بچه‌هایمان در کوفه تنها هستند، بنابراین ایشان تصمیم گرفتند ابتدا خوارج را سرکوب کنند و سپس به سمت شام بروند.
او با بیان اینکه معاویه به شدت از مقابله مستقیم با حکومت علوی هراس داشت ولی از همین لحظه، استراتژی هزار خنجر خود را شروع کرد، چون از بقای خودش مطمئن شده بود افزود: تحمیل جنگ نهروان به حضرت علی(ع)، بزرگ‌ترین اشتباهی بود که نخبگان خودفروخته‌ی کوفه کردند چون هدف اصلی حضرت، نابودی فتنه شام بود.
تنبیه متجاوز در حکومت‌داری علوی
طباخیان خاطرنشان کرد: بعد از اینکه اولین عملیات گسترده غارت با نقشه معاویه و در اطراف کوفه صورت گرفت، حضرت علی(ع) بر منبر رفت و فرمودند همین الان باید برای گرفتن انتقام خون برادرانتان عازم شوید، تا آخرین نفر غارتگران را تنبیه کنید و بر نمی‌گردید تا آخرین نفر آنها مجازات شوند.
به گفته او، این در شرایطی بود که وضعیت اجتماعی دگرگون شده بود و مردم به تازگی جنگ نهروان را پشت سر گذاشته بودند اما در عین حال حضرت علی(ع) کوتاه نیامدند و سپس که مشاهده کردند مردم همراهی نمی‌کردند فرمودند حاضرم 10 نفر یا 100 نفر شما را بدهم و یک شامی بگیرم.
پاسخ قاطع به تجاوز دشمن، پایان خشونت است
طباخیان تصریح کرد: در اندیشه امام علی(ع)، هرگاه دشمن تجاوز کرد و به جان و مال مسلمین تعدی نمود، باید پاسخ قاطعی بگیرد و صد البته این مسئله به معنای ادامه جنگ نیست، بلکه پایان مخاصمه است.
اگر نزنی دوباره می‌خوری! فرمولی از صدر اسلام تا امروز
این پژوهشگر تاریخ اسلام با بیان اینکه تاکتیک امیرالمومنین علی(ع) این بود که اگر در جنگ سایه‌ها دست برتر را داشته باشیم، برنده نهایی خواهیم بود، ولی اگر در خانه نشستیم و سکوت کردیم، بازنده‌ایم گفت: وقتی دشمن جواب درخوری نگیرد، حملات بعدی را برنامه‌ریزی می‌کند چون بر اساس هزینه و فایده، ضربات و حملات بعدی می‌ارزند.