در ابتدای برنامه دکتر محمد رضا یزدی‌زاده (اقتصاددان) با طرح این سوال که چرا بازار غیر مولد مسکن در ایران بسیار جذاب است؟ اظهار کرد: خوبی سرمایه‌گذاری روی ملک این است که حتی لازم نیست پول سرمایه‌گذار بخوابد، چون می‌توان یک خانه خرید، همان را وثیقه بانکی گذاشت، وام گرفت و یک خانه دیگر خرید!
وی افزود: تقاضای وحشتناکی به این ترتیب روی مسکن ایجاد شده و سرمایه‌داران را به این سمت سوق می‌دهد، زیرا اگر به سمت تولید بروند هم مشکلات زیادی دارند، هم باید مالیات بدهند و هم در نهایت شاید ضرر کنند.
ایراد قانون مالیات بر عایدی سرمایه چیست؟
این اقتصاددان با بیان اینکه باید مالیات روی عایدی سرمایه ناشی از سوداگری مسکن به قدری باشد که جذابیت این مسئله را از بین ببرد خاطرنشان کرد: ولی آنچه در قانون فعلی هست، معافیت‌های بسیار است که از آن جمله می‌توان به معافیت سود ناشی از عایدی تورمی اشاره کرد.
وی ادامه داد: خانه اول، برای سکونت است و باید معاف از مالیات باشد ولی خانه دوم قطعا برای سرمایه‌گذاری است و باید مالیاتش را اخذ کرد.
یزدی‌زاده تصریح کرد: یکی از دلایل تورم سنگین کنونی، ناشی از همین سوداگری‌ها در بازارهای غیر مولدی چون مسکن است.
قانون مالیات بر عایدی سرمایه و ایراد مجمع تشخیص، مغایر با شعار سال است
به گفته او، مشکل مسکن، احتکار آن است ولی قانون فعلی مالیات بر عایدی سرمایه، این روند را تشدید می‌کند؛ در عین حال همین قانون هم توسط مجمع تشخیص مغایر با سیاست‌های کلی نظام تشخیص داده شده است!
این استاد اقتصاد دانشگاه عنوان کرد: اگر سال مهار تورم است، این قانون و ایرادات مجمع، دقیقا خلاف مهار تورم هستند.
یزدی‌زاده گفت: قانون فعلی مالیات بر عایدی سرمایه، نه شکاف طبقاتی را کاهش می‌دهد و نه سرمایه را به سمت تولید هدایت می‌کند.
وی افزود: با پدیده سرمایه‌گذاری منفی روبرو هستیم یعنی تولیدکنندگان حتی حاضر نیستند به اندازه استهلاک دستگاه، برای تعمیر آن هزینه کنند، یک به یک سرمایه را خارج کرده و وارد بازار غیر مولد می‌کنند.
این اقتصاددان خاطرنشان کرد: قانون فعلی می‌گوید یک ملک بخر، نیمی از عایدی سرمایه را به اندازه تورم معاف می‌کنیم و صد برابر یک کارگر هم معافیت مجدد خواهی داشت، اگر هم زیان کردی، آن هم محاسبه می‌شود! از آن طرف انواع مالیات از تولیدکننده گرفته می‌شود، هزار و یک قانون و محدودیت جدید هم پیش پایش می‌گذارند.
او با بیان اینکه آن قدر فرصت نداریم که با قانون اشتباه مالیات بر عایدی سرمایه یک شروع خوب داشته باشیم ادامه داد: ایرادات قانون را می‌گوییم، جواب می‌دهند این یک شروع خوب است! مگر کشور ما چقدر فرصت دارد که تازه این شروعش باشد؟ در مناظره‌ای به من گفتند حالا اگر خوب نبود 10 سال دیگر عوضش می‌کنیم؛ مگر چقدر فرصت در اختیار اقتصاد ما هست؟
چرا تقاضا در بازار مسکن سرمایه‌ای شده است؟
دکتر مهدی موحدی بک نظر (سخنگوی سازمان امور مالیاتی کشور) هم در این گفت‌وگو با بیان اینکه از سال 1355 و به خاطر اتفاقاتی که در اقتصاد ایران رخ داد، تولیدکنندگان ایرانی در کارشان دچار تردید شدند و به این سمت رفتند که به سمت بدیلی برای تولید بروند یا سرمایه‌شان را خارج کنند گفت: به تدریج این مسئله سبب شد در سال 1400، 80 درصد تقاضا در حوزه مسکن، سرمایه‌ای باشد که منجر به تزلزل تولید شد و فرهنگ ضد تولیدی هم به وجود آمد.
او ادامه داد: سال گذشته 3 هزار هزار میلیارد تومان تسهیلات داده شده ولی بخش قابل توجهی از آنها، به محملی برای سوداگری و احتکار کالاهای اساسی و بنیادین تبدیل شده است.
سخنگوی سازمان امور مالیاتی با بیان اینکه 108 سال است که مالیات بر عایدی سرمایه در آمریکا اخذ می‌شود و در بسیاری از کشورها یعنی 187 کشور چنین قانونی دارند خاطرنشان کرد: زیرا نباید سوداگری در هیچ اقتصادی آن هم کنار تولید شکل بگیرد.
وی گفت: برخی نمایندگان مجلس در اوایل دهه 90 می‌گفتند ما خودمان هفت تا خانه داریم، زیر بار قانون مالیات بر عایدی سرمایه نمی‌رویم!
اتفاقات عجیب در اقتصاد ایران
موحدی بک نظر با طرح سوالات مختلفی راجع به اقتصاد ایران تصریح کرد: کجای دنیا، بانک به هر کس تقاضا کند، 5 هزار یورو می‌دهد؟ کجای دنیا می‌توان روی کاغذ بیسکوییت قول‌نامه نوشت و همان را در دادگاه به عنوان سند ارائه کرد؟
وی ادامه داد: در خود آمریکا، نگه داشتن بیش از 10 هزار دلار پول نقد جرم است!
سخنگوی سازمان امور مالیاتی با اشاره به 2 ایراد مجمع به قانون مالیات بر عایدی سرمایه که تاثیرگذاری آن را از بین می‌برند گفت: در مجمع، تصمیم دارند تعدیل تورمی را برای کمتر از سه سال هم در قانون مالیات بر عایدی سرمایه در زمینه مسکن در نظر بگیرند؛ به نظر ما در صورت چنین کاری، سوداگری مسکن همچنان معنادار است و تاثیرگذاری قانون از بین می‌رود.
او افزود: تصمیم دوم مجمع، معافیت مناطق آزاد از مالیات بر عایدی سرمایه مسکن در مناطق آزاد است و اگر خودرو و طلا هم این چنین باشد؛ که محل اشکال است البته امیدواریم بزرگواران در مجمع، در این دو مورد تجدید نظر کنند.
در بخشی از این برنامه، ارتباط زنده تلفنی با هادی طحان نظیف (سخنگوی شورای نگهبان) نیز برقرار شد؛ او در این گفت‌وگو با بیان اینکه در پژوهشکده شورای نگهبان، مخالفان و موافقان قانون مالیات بر عایدی سرمایه را دعوت کردیم و حرفشان را شنیدیم اظهار کرد: در شورای نگهبان، همه نظرات را می‌شنویم ولی در نهایت از منظر شرع و قانون اساسی، قوانین را بررسی می‌کنیم.
وی افزود: توقعات از چنین طرح‌هایی را نباید بالا برد و انتظار نداشت که با یک لایحه یا طرح، مشکل مسکن کاملا حل شود.