برنامه نقش جهان با موضوعات سیاسی منطقهای و بینالمللی روز یکشنبه از شبکه افق پخش شد.
در بخش میز بینالملل به موضوع کریدورهای حمل و نقل بینالمللی با حضور شهریار افندیزاده، معاون حمل و نقل وزارت راه پرداخته شد.
وی گفت: کریدورها در واقع دالانهایی هستند که میان چند کشور ایجاد میشوند و چون حمل و نقل بر هزینه تمام شده تاثیر میگذارد، بنابراین موضوع کریدورهای ترانزیتی مطرح میشوند. حداقل این کریدورها باید سه کشور را در بر بگیرد. محورهای اصلی که وجود دارند یا از سمت شرق به غرب یا از سمت شمال به جنوب هستند. در محور شرق چین یک قطب بزرگ است و محورهای شمال کشورهایی مثل هندوستان و روسیه و سایر کشورهای مطرح قطبهای دیگر هستند. به دلیل اینکه حدود 10 تا 30 درصد هزینه تمام شده یک کالا را حمل و نقل تشکیل میدهد. بنابراین مساله کریدورها بسیار حائز اهمیت است.
افندی زاده افزود: کریدور می تواند دریایی، جادهای، ریلی و یا ترکیبی باشد. به دلیل هزینه بر بودن حمل و نقل هوایی معمولا برای کالا صورت نمیگیرد.
وی درباره مزایای کریدورها برای ایران گفت: ایران با توجه به اینکه در میان آسیا و اروپا قرار دارد یکی از کشورهاییست که میتواند نقش عمده و مهمی هم در کریدورهای شما و جنوب مثل کشورهایی مثل روسیه و هندوستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس و کسورهای آسیای مرکزی و هم در مسیر چین به اروپا هم میتواند نقش به سزایی را ایفا کند. به همین دلیل است که از قدیم ایران را به عنوان چهارراه از مسیر ترانزیت عنوان می کردند.
وی افزود: کریدور شمال و جنوب سه کشور موسس ایران، هند و روسیه است و نظر بر این بوده است که کالایی که از هند به روسیه میرود از طریق این کریدور بوده است. به تدریج کشورهای دیگر نیز به این کریدور پیوستند و در حال حاضر 13 عضو دارد. در کریدور به دنبال شبکه ریلی هستیم زیرا سرعت آن بیشتر است، مخاطرات کمتری دارد، بازرسیها سریعتر است.
معاون حمل و نقل وزارت راه گفت: حدود 40 تا 42 ماه این پروژه به طول خواهد انجامید و از بندرعباس به سمت شمال اروپا دارای خط ریلی خواهیم داشت.
وی افزود: امروزه دنیا حمل و نقل ترکیبی مهم است که ما میتوانیم مسیر دریا را نزدیک به 40 کیلومتر به رشت متصل کنیم که حوزه دریای خزر را به سیستم حمل و نقل ریلی متصل کنیم که تا 2 تا 3 ماه آینده امیدواریم تکمیل شود.
افندیزاده گفت: کارهای ترانزیتی، بلند مدت است و ما باید تلاش کنیم قوانین بلند مدتتری را برای تاجران خارجی وضع کنیم که با اطمینان بیشتری بتوانند سرمایهگذاری کنند و باید کاری کرد که کالا در مرزهای ما توقف نداشته باشد و تنها محل عبور باشد. همگرایی و تسهیل قوانین میتواند برای این مسیر، کم هزینه، امن و قابل استفاده خواهد بود.
در بخش میز فلسطین به موضوع مناسبات رژیم پهلوی و صهیونیستی و با حضور علیرضا سلطان شاهی، کارشناس مسائل فلسطین به عنوان مهمان پرداخته شد.
وی گفت: ما مانند موساد هیچ سازمان اطلاعاتی نداریم که درباره آن و عملیاتها و داستانهای درباره آن صحبت شود. هدف این کار نیز اعلام پیام قدرت به همه کشورهای جهان است تا به مخاطبین بگویند ما هرکاری میتوانیم انجام دهیم. دوران پس از انقلاب ما و اظهارنظرهای شاوید، از روسای موساد نشان میدهد که جایگاه برجستهای نداشته است و باید گفت موضعگیریهای او درباره نظم منطقه و تغییر مرزها هیچ کدام عملی نشد.
در بخش میز منطقه نیز به موضوع عادیسازی روابط عربستان و اسرائیل و با حضور داریوش درویشی، کارشناس مسائل عربستان به عنوان مهمان برنامه پرداخته شد.
وی گفت: بنیان عادیسازی روابط عربستان و اسرائیل از سال 2002 از سوی ملک عبدالله بیان شد و ایده سرزمین در مقابل صلح را پادشاه سعودی پذیرفت و اگر ایده دو دولت محقق شود، میتواند این روابط ایجاد شود.
درویشی افزود: با روی کار آمدن بن سلمان، شاهد رفتارهای قبیحانه و سفر به سرزمینهای اشغالی از سوی سعودیها هستیم و تلاش شده است تا نگاه مردم عربستان به اسرائیل عادی شود. شرایط به نحوی پیش رفت که این عادیسازی به صورت علنی بیان شود.
این کارشناس مسائل سیاسی گفت: بن سلمان رویایی در سر دارد و آن هم توسعه عربستان با رویکرد جدید است و برای رسیدن به این رویا، بن سلمان هر کاری را انجام خواهد و عادیسازی روابط با اسرائیل یکی از این امور است.