برنامه انارستان با موضوع بهداشت روده و با حضور مرتضی مجاهدی، پزشک و متخصص طب سنتی به عنوان مهمان برنامه روز سه‌شنبه از شبکه افق پخش شد.
وی درباره روده گفت: به صورت کلی روده به دو بخش تقسیم می شود بخش اول روده که از معده شروع می شود تا روده باریک عمدتا وظیفه آنها ادامه هضم و جذب مواد غذایی است بخش دوم از روده بزرگ به بعد، هر چند بخشی از هضم و جذب مواد انجام می شود ولی عمدتا وظیفه‌شان آماده سازی مواد برای دفع است. بنابراین ما با دو بحث بسیار مهم در سلامت انسان یعنی جذب سالم و دفع سالم رو به رو هستیم.
مجاهدی افزود: در طب سنتی همه چیز را به مشکلات روده ربط می دهند. وقتی روده دچار آسیب می‌شود تخلیه معده هم درست انجام نمی‌شود بنابراین بسیاری از بیماری‌هایی که در معده یوجود می‌آید بخشی از آن مربوط به روده است. بیماری خود روده شامل بسیاری از دلپیچه‌ها، دل دردها و غیره است . اما بیماری‌های روده بزرگ، شامل سندروم روده تحریک پذیر، یبوست ام الامراض، بیماری های مقعد مثل شاق بواسیر و بیماری های خود جدار روده و بیماری های التهابی روده است.
وی گفت: سندروم روده تحریک‌پذیر این است که روده، تحریک پذیرتر از معمول است و بیش از حد به همه عوامل محیطی حساس است. به درد شکم با اختلال دفع، سندروم روده تحریک پذیر گفته می شود دفع فرد روال طبیعی ندارد. کولیت عصبی همان روده تحریک پذیر است. این سندروم روده تحریک پذیر بیشتر به دلیل رفتارهای ماست. استرس و فشارهای عصبی و غیره عامل اصلی این سندروم است.
انواع خوراک ها با توجه به واکنش های فد نسبت به آن تاثیر می‌گذارد و قانونی ندارد. ولی مثلا سیر و پیاز، حبوبات و گندم یکی از عوامل سندروم روده تحریک پذیر هستند. انواع غذاهای محرک، ادویه‌جات، قهوه، کاکائو و چایی می‌تواند عامل سندروم روده تحریک‌پذیر باشد و کسانیکه مستعد این بیماری هستند باید از آن اجتناب کند.
وی گفت: هر گونه درد شکم با اختلال دفع خصوصا در افراد 40-45 سال به بعد بهتر است که به یک پزشک مراجعه کنند و به آنها اطمینان دهد که مشکلی نباشد. اما کی باید نگران شد که به این بیماری مبتلا هستیم که اکثر روزها در طول هفته و به مدت بیش از 3 ماه دچار این دردهای شکمی واختلال دفع باشیم. وگرنه اینکه ماهی یکبار و یا دوبار این عارضه پیش بیاد مشکلی ندارد و ممکن است فرد دچار آن بشود.
وی گفت: سندروم روده تحریک پذیر همانطور که از اسمش پیداست، جزو بیماری‌هایست که نسبتا با فرد ماندگار است و همنشین او می شود. قابل کنترل و کاهش است در حدی که فرد بتواند زندگی عادی خود را داشته باشد.
در طب رایج، در کنار درد شکم به اضافه اختلال در دفع، هر آنچه شکایت گوارشی فرد دارد می تواند مربوط به سندروم روده تحریک پذیر باشد مانند، نفخ شکم، سوزش سر دل، رفلاکس قار وقور شکم، تپش قلب، سردرد، حالت تهوع و غیره.
در طب سنتی ساده ترین نوع تقسیم بندی این است که ببینیم غلبه گرمی و خشکی در بدن فرد ایجاد شده یا سردی و تری و بر اساس آن درمان و دارو برای آن تجویز می‌شود.
وی درباره راهکار طب سنتی برای درمان سندروم گفت: اگر فرد علائم گرمی داشت ، مثلا عطش زیاد دارد، با خوردن غذاهای طبع گرم اسهال یا یبوست پیدا میکند، باید قابضات سرد مثل زرشک، سماق بخورد و اگر حالت یبوست گرفت باید ملینات سرد مثل دانه اسفرزه، کاهو و میوه های سرد بخورد. اگر طبعش سرد بود معده سرد بود رطوبت و نفخ داشت ، مزاجش سرد و تر است، ملیناتی گرم مثل مویز، انجیر غذاهایی مثل انیسون و زنیان بخورد اگر اسهال داشت باید قابضات گرم مثل اسطوخودوس و بادرنجبویه بخورد.
این پزشک طب سنتی درباره مصرف گلسرخ و سنا گفت: ترکیب گلسرخ وسنا یک دارو به حساب می آید مصرف بیش از حد سنا درست نیست و نباید ازآن به عنوان ملین استفاده کرد چون در واقع سنا مسهل است و برای مواقع خاص تجویز می شود ولی گلسرخ را فرد می تواند همیشه مصرف کند و علاوه بر اینکه ملین است، آرامش بخش است.
مجاهدی گفت: بهترین راه برای درمان یبوست و پیشگیری از آن استفاده از انواع فیبرهاست، میوه‌ها، هویج، لبو، سبزیجات، حبوبات فیبردار و ... و بهترین حالت پیشگیری، اصلاح غذایی دارای فیبر است.