در بخش نخست، دکتر مقداد همتی (مدیرعامل هلدینگ کشاورزی و صنایع غذایی ستاد اجرایی) در گفت‌وگو با مجری برنامه به تبیین دیدگاه‌های امام خمینی(ره) در حوزه کشاورزی و خودکفایی در این زمینه پرداخت.
او با بیان اینکه در بحث خودکفایی، اولویت با بخش کشاورزی است و در سخنان امام و رهبری کاملا مشخص است که سوگیری نظام و انقلاب به کدام سمت است و پایه آن چیست اظهار کرد: رهبری در تبیین سیاست های کلی نظام پس از دوران جنگ، تصریح کرده‌اند که بازسازی کشور، نباید کوچک ترین خللی در بحث کشاورزی به وجود بیاورد زیرا خودکفایی در این حوزه، مقدمه ای بر خودکفایی در دیگر بخش‌هاست.
همتی افزود: وقتی از پتانسیل‌های موجود در کشور استفاده نکنیم و به تقلید کورکورانه از دیدگاه های غربی بپردازیم، به سمت دامداری بسته روی می آوریم؛ در این صورت دامی آماده می‌شود که نیازمند خوراک دستی است یعنی از ظرفیت مرتع و تولید در این زمینه غفلت کرده و همین امر سبب واردات 16 میلیارد دلار نهاده های دامی می‌شود.
مدیرعامل هلدینگ کشاورزی و صنایع غذایی ستاد اجرایی خاطرنشان کرد: اگر پرورش دام در ایران مبتنی بر علوفه و تولیدات مرتعی باشد، آن گاه تحریم ها روی ما تاثیر نمی گذارند و ارزی که می تواند صرف خرید دارو و تکنولوژی های واسطه ای برای ارتقا صنایع کشور شود، صرف واردات نهاده نخواهد شد.
وی ادامه داد: برای تولید غذای مردم ایران باید خودکفا شویم و برای این منظور از همه ظرفیت های داخلی استفاده کنیم که یکی از آنها، صدها هزار هکتار مرتع است.
به گفته او، طرح جهش تولید در دیم زارها امسال به 5 میلیون هکتار و حمایت از 500 هزار کشاورز خواهد شد، ظرفیتی مغفول در حوزه دیم که به زودی شکوفا خواهد شد.
بانک‌هایی که 2 میلیون خانه را احتکار کرده‌اند
در بخش دیگر برنامه، دکتر محمد منان رییسی، مدیر مرکز مطالعات معماری و شهرسازی اسلامی حضور یافت.
او با اشاره به افتتاح حساب 100 امام، به دغدغه ایشان درباره مسکن به خصوص برای محرومان پرداخت و گفت: این مسئله در واقع نخستین پیام اقتصادی امام بعد از انقلاب یعنی دو ماه بعد از پیروزی نهضت به شمار می‌رود که مقدمه و فلسفه تشکیل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بوده است.
وی افزود: به کارنامه مجموعه دولت های بعد از انقلاب در حوزه ساخت مسکن، نمره مناسبی نمی دهم و راهبردی که در مجموع پیش گرفته شده، با فلسفه ساخت مسکن در انقلاب اسلامی مطابقت ندارد.
مدیر مرکز مطالعات معماری و شهرسازی اسلامی تصریح کرد: امام راحل فرموده‌اند همه باید مسکن داشته باشند و زمین باید در اختیار همه قرار بگیرد و همگان از این نعمت الهی برخوردار شوند؛ ایشان عقیده داشتند معماری و خانه سازی بخشی از تمدن است که باید با مبانی و فلسفه اصلی خود در تناسب باشد.
وی ادامه داد: شهرسازی متراکم و آنچه در کلانشهرها می بینیم، ورود بنگاه های بزرگ اقتصادی و صحنه گردانی بانک ها در حوزه مسکن، روز به روز محرومان را فقیرتر و سرمایه داران را ثروتمندتر می کند.
منان رییسی عنوان کرد: این مسئله موجب اختلاف طبقاتی بالا میان بالاشهر و پایین شهر شده زیرا سیاست های اشتباه در حوزه مسکن و شهرسازی تداوم داشته‌اند.
به گفته او، پلنی که در این دولت و دولت‌های قبلی برای ساخت مسکن دنبال می‌شود، مردمی محور نیست و تنها به نفع بانک ها و بنگاه های بزرگ می‌شود.
مدیر مرکز مطالعات معماری و شهرسازی اسلامی با بیان اینکه میلیون‌ها خانه خالی در کشور وجود دارد که 2 میلیون واحد، متعلق به بانک هاست گفت: دلیل این امر، سیاست‌های اشتباه مسکن و شهرسازی است.
وی ادامه داد: شورای عالی شهرسازی، سیاست گذار اصلی حوزه مسکن در ایران است و سیاست های اشتباه این شورا موجب شده مردم از شهرهای بزرگ بیرون رانده شوند.
منان رییسی تصریح کرد: سالانه دو برابر میزان تصادفات در ایران، مردم جان خود را به خاطر آلودگی هوا در تهران از دست می دهند آن هم به خاطر تراکم بالای جمعیتی، در حالیکه شورای عالی شهرسازی می تواند موانع توسعه شهری را بردارد و زمین را برای این منظور آزاد کند.
تداوم سیاست‌های قبل از انقلاب توسط شورای عالی شهرسازی، عامل اصلی مشکلات
مدیر مرکز مطالعات معماری و شهرسازی اسلامی با بیان اینکه هنوز در حال اجرای سیاست های 80 سال قبل در حوزه شهرسازی هستیم در حالیکه خود غربی‌ها هم از این سیاست‌ها عبور کرده‌اند گفت: قیمت زمین نسبت به دلار و طلا چندین برابر افزایش یافته و دلیل این امر، کمربندی است که دور تهران و دیگر شهرها بسته اند و اجازه توسعه شهری نمی‌دهند.
وی عنوان کرد: هر وقت خواسته‌اند عرضه را زیادتر کنند، تراکم فروخته اند، رانتی که در اختیار سرمایه داران قرار می گیرد و نشانه آن، 2 میلیون خانه خالی است که در دست بانک هاست.
منان رییسی افزود: مالیات از خانه های خالی و لوکس هم به درستی اجرا نمی‌شود در حالیکه در غرب، مالیات سنگینی بابت این املاک اخذ می‌شود.
مدیر مرکز مطالعات معماری و شهرسازی اسلامی با بیان اینکه اگر بخواهیم مسکن در اختیار محرومان قرار بگیرد باید مالیات خانه های خالی به درستی اجرایی شود خاطرنشان کرد: همچنین باید گلوگاه شورای عالی شهرسازی هم آزاد و توسعه شهری بر مبنای ساخت خانه های ویلایی یا دو طبقه انجام شود.
وی ادامه داد: رهبری فرموده اند در حوزه مسکن، زمین برای خودمان است، مصالح برای خودمان و طراحی و ساخت هم برای خودمان؛ این راهبردی است که ایشان می دهند، یعنی شورای عالی شهرسازی باید شهرها را توسعه دهد و در طراحی و اجرا هم از ساخت این قوطی کبریت ها به نام آپارتمان پرهیز کنیم.
منان رییسی گفت: مسکن ویلایی نهضت ملی مسکن فقط برای 15 درصد متقاضیان است و برای 85 درصد دیگر، همان الگوی اشتباه سابق یعنی آپارتمان سازی اجرایی می‌شود، نوعی از ساخت که 30 درصد گران تر هم برای مردم در می آید.
مدیر مرکز مطالعات معماری و شهرسازی اسلامی تصریح کرد: پست های مدیریت شهری باید بر اساس تخصص توزیع شود، انتخاب مسئولان بر اساس روابط سیاسی، خلاف توصیه های اکید ائمه اطهار و دین اسلام است.
رقابت بدون حمایت از اقشار ضعیف معنا ندارد
دکتر سینا شیخی، مدیر گروه توسعه تعاون و مشارکت و سرمایه اجتماعی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دیگر مهمان برنامه عیار بود؛ او در این گفت‌وگو با بیان اینکه حتی تفکر لیبرال اقتصادی هم نمی‌گوید دولت نباید در عرصه خدمات عمومی، بهداشت و آموزش دخالت کند خاطرنشان کرد: دولت‌ها نسبت به جامعه متعهد هستند ولی تفکری طی 50 سال اخیر شکل گرفته که می گوید دولت باید کنار بکشد تا رقابت آزاد شکل بگیرد در حالیکه چنین چیزی امکان ندارد.
وی افزود: وقتی عمده خانه ها و املاک و عمده کارخانه ها در دست عده ای خاص باشد، چه رقابتی به وجود می آید؟
مدیر گروه توسعه تعاون و مشارکت و سرمایه اجتماعی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مستضعفان در حقیقت به استضعاف کشیده شده اند و دولت ها موظف هستند این قشر را با حمایت های خود به جلو بیاورند خاطرنشان کرد: قانون اساسی جمهوری اسلامی دو راهکار یعنی تشکل های مردمی و تعاونی ها را برای حمایت از مستضعفان ارائه کرده است.
به گفته او، کسانی که برچسب کمونیستی به قانون اساسی ایران و اندیشه دینی جمهوری اسلامی می زنند، مشخص نیست بر چه اساس این حرف را می زنند و چه تخصصی در دین دارند!
شیخی تصریح کرد: قانون اساسی ما، برای کارگران و اقشار مستضعف امکانی قائل شده که بتوانند از محرومیت خارج شوند.
مدیر گروه توسعه تعاون و مشارکت و سرمایه اجتماعی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: یک خانواده چهارنفره اگر روزانه فقط نفری یک فلافل بخورند و خرج درمان و تفریح هم نداشته باشند باید ماهی 6 میلیون تومان هزینه کنند؛ چطور با این هزینه و این حداقل حقوق، انتظار افزایش جمعیت داریم و انتظارمان این است که سرپرست خانواده دنبال شغل دوم و سوم نباشد؟
وی گفت: انجمن صنفی کارفرمایان بیش از 13 برابر تشکل های صنفی کارگری است، در واقع به جای اینکه کارگران تقویت شوند، کارفرمایان تقویت شده اند هر چند تقویت همه جانبه باید وجود داشته باشد.
شیخی با بیان اینکه مشکل اصلی جامعه ایران در حال حاضر تورم و گرانی است عنوان کرد: درآمد کارگران، کفاف هزینه هایشان را نمی دهد در حالیکه بر اساس برنامه ششم، حقوق کارگران و کارمندان باید متناسب با تورم افزایش می یافت ولی رعایت نشد.
هفت میلیون تومان، امروز متناسب با شرایط زندگی کارگران نیست
مدیر گروه توسعه تعاون و مشارکت و سرمایه اجتماعی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با بیان این مطلب تصریح کرد: نیاز به بازآفرینی قوانین و نحوه اجرای آنها در ایجاد تعاونی و تشکل های کارگری هستیم و نمی توانیم بر اساس الگوی سایر کشورها بدون بومی سازی آنها عمل کنیم.