برنامه 360 درجه چهارشنبه این هفته با موضوع شبکه های اجتماعی و سلامت از شبکه افق پخش شد.
در این برنامه به بررسی تاثیر شبکه های اجتماعی بر سلامت جسم و روح پرداخته شد. استفاده نادرست از شبکه های اجتماعی باعث ایجاد اختلالات روانی و آسیب رسیدن به جسم و حتی مرگ می شود. یکی از اولین اختلالات روانی که استفاده کنندگان شبکه های اجتماعی با آن رو به رو هستند، فشار روانی است. فشار روانی یا استرس، حالتیست که یک یا چند نیاز اساسی یک نفر تامین نمی شود یا آرامشش به هم می خورد در نتیجه فرد دچار فشار روانی می شود.
یکی از نیازهای اساسی فرد، احساس رضایت از خود است، کاربران در شبکه های اجتماعی روی قشنگ و زیبای زندگی خود را به نمایش میگذارند. در نتیجه فرد بدترین وضعیت خود را بهترین وضعیت دیگران مقایسه می کند و بنابراین رضایت از خود به شدت پایین می اید و فشار روانی برای فرد ایجاد می شود.
در سال 2014 یک نظرسنجی از کاربران 18 تا 70 ساله فیسبوک انجام شد که نتیجه آن این بود که هر چقدر مدت زمان استفاده و وابستگی فرد به شبکه های اجتماعی بالا می رود، فشار روانی فرد هم بالا می رود و شخص در زمینه های مختلف از کیفیت زندگی خود ناراضی و گله مند می شود.
یکی دیگر از پژوهش ها که در سال 2013 انجام شد، درباره خلق کردن، حفظ کردن و نگهداری انواع هویت های آنلاین در شبکه های اجتماعی بود این کارها زمانبر و طولانیست و مناسبات خودش را می خواهد در نتیجه شخص برای انجام این کار زمان زیادی صرف می کند، وقت کم می آورد و در آخر به چیزی که منتظرش است، نمی رسد. بنابراین احساس پوچی میکند و دچار پریشانی و استرس می شود.
اگر این موقعیت های استرس زا افزایش پیدا کند و مدام برای شخص ایجاد شود، به اضطراب تبدیل می شود ، اضطراب ترس و نگرانی مبهم و ناخوشایند است که دلیلش برای شخص مشخص نیست و استفاده از شبکه های اجتماعی تشدیدش می کند.
براساس نظرسنجی انجام شده از دانشجوهای دوره کارشناسی دانشکده های مختلف آمریکا، مشخص شد که بیشتر از یک سوم شرکت کننده ها گفتند که استفاده از شبکه های اجتماعی باعث شده است به دفعات احساس خشم و غم کنند و حتی نفس کشیدن برایشان سخت می شود.
بر همین اساس، پژوهشی در منطقه فلاندر بلژیک در سال 2018 نجام شد و در این پژهش 671 نفر مورد بررسی قرار گرفتند. نتیجه این پژوهش این بود که کسانی که از اینستگرام بیشتر استفاده می کنند؛ روحیه ضعیف تری دارند و افسردگی بیشتری دارند.
همچنین، آمریکا در پژوهشی 1787 جوان را مورد بررسی قرار داد و نتیجه این پژوهش این بود که کاربرانی که از 7 تا 11 شبکه اجتماعی استفاده می کنند در مقایسه با کسانی که حداقل از 2 شبکه استفاده می کنند، خیلی بیشتر در معرض افسردگی و اضطراب هستند.
شبکه های اجتماعی همچنین باعث نشخوار ذهنی می شوند و نوجوانانی که بیشتر اوقاتشان را در شبکه های اجتماعی سپری میکنند به دلیل تحقیر و تمسخر دیگران عزت نفسشان را از دست می دهند، دختران بیشتر از پسرها به دلیل عزت نفس، دچار آسیب های مختلف می شوند. یکی از بدترین ضربه های این شبکه طی 20 سال گذشته، افزایش خودکشی بین جوان ها و نوجوان ها مخصوصا در کشورهای توسعه یافته است.
اولین تاثیر منفی شبکه های اجتماعی و اینترنت بر نوجوانان این است که تحقیق کردن درمورد روش های خودکشی برای بچه ها راحت شده است. این شبکه ها یک سرفصل جدید درباره روش های خودکشی ایجاد کردند به نام خودکشی تقلیدی، یک آدم مشهور خودکشی می کند و اخبار منفی با سرعت نور در این شبکه ها منتشر می شود و نوجوان ها تمایل پیدا می کنند به تقلید از آن شخصیت مشهور، خودکشی کنند.
در سال 2017 پژوهشی انجام شد نتیجه این پژوهش این بود که در فاصله سال های 2010 تا 2014، 26 نفر از اشخاص مشهور در ژاپن اقدام به خودکشی کردند. در همان بازه زمانی یک میلیون توییت درباره خودکشی و تمایل به خودکشی منتشر شده است.
یکی دیگر از مشکلات زندگی مدرن، کم خوابی است. طی پژوهشی که در سال 2016 انجام شد ، مشخص شد که شبکه های اجتماعی از سه طریق نور محتوا و زمان روی کیفیت خواب تاثیر می گذارند.